Van de website van de PvdA Belgie: naar aanleiding van de discussie over werken met behoud van uitkering is een hot item of de maatregel niet leidt tot verdringing op de arbeidsmarkt. Een Amerikaanse studie bevestigt dat beeld.
“Activeren” is de jongste jaren het toverwoord in het werkgelegenheidsbeleid. Bedoeling is om mensen zonder werk “actief te maken”, zodat ze gemakkelijker werk vinden, hen naar een beroepsactiviteit “begeleiden”. Een studie maakt brandhout van die redenering.
Daniel Zamora
“Activering” van werklozen is niet meteen een goed idee bewijst een onderzoek van Esther Duflo, een econome aan het befaamde Massachusetts Institute of Technology (MIT)1. De resultaten zijn solide. Duflo en haar team onderzochten het effect van het werkgelegenheidsbeleid in Frankrijk. Ze wilden weten of mensen wel degelijk opnieuw aan het werk gaan dankzij de begeleidingsmaatregelen. Tot nu toe leken de economische publicaties er eerder op te wijzen dat die maatregelen hun doel echt bereiken. Met “begeleiding” zouden werklozen wel degelijk opnieuw werk vinden. In al die studies zat echter één grote leemte. Geen enkele studie hield rekening met potentiële “verschuivingseffecten”.
Het nieuwe onderzoek toont aan dat de positieve gevolgen voor de begeleide werkzoekenden ten koste gaan van de niet-begeleide werklozen die het automatisch nog moeilijker krijgen om werk te vinden. Het staat letterlijk zo in de publicatie van het onderzoek. “Het begeleidingsprogramma heeft inderdaad positieve gevolgen” vergeleken met diegenen die geen begeleiding kregen, maar “dit effect is gedeeltelijk toe te schrijven ten nadele van andere werknemers, in het bijzonder in sectoren met lage lonen”2. Vanuit dit oogpunt is het belangrijkste effect van dit soort programma’s dat de gevolgde werknemers “sneller werk vinden” maar dat ze tegelijk tot gevolg hebben dat het andere werknemers “meer tijd zal vragen om werk te vinden”.3 Ten slotte bewijst dit onderzoek ook dat na twaalf maanden de “positieve” effecten compleet verdwenen zijn.
De publicatie van dit onderzoek komt er op een ogenblik dat “activering” opnieuw “in” is bij politici. Onze eigenste minister van Werk, Monica De Coninck (sp.a), is er zo eentje die vindt dat je uitkeringsgerechtigden eens goed “bij de kraag” moet vatten, dan vinden ze wel werk!
“Productieven” tegenover “niet-productieven”
De Britse premier David Cameron is van hetzelfde slag. Als uitleg voor een nieuwe hervorming van het sociaal systeem in Groot-Brittannië, waarbij men het bedrag van de werkloosheidsuitkeringen wil beperken, zei Cameron dat het stelsel vandaag “voor sommigen de keuze voor een bepaalde manier van leven is geworden”4. De door hem verdedigde veranderingen zijn er dan ook op gericht om de “rechtvaardigheid” te herstellen in een stelsel, dat straft “wie hard werkt” en beloont wie zich “nestelt in de afhankelijkheid”.
Dat soort redeneringen overheerst vandaag, de belichaming van een algemene tendens in Europa waarbij het gemeengoed is geworden om de werkers “die vroeg opstaan” op te zetten tegen de “bijstandtrekkers”, “productieven” tegen “niet-productieven”, en dit om hervormingen, gericht op besparingen, en stijgende ongelijkheid beter te verantwoorden.
Het besluit van de onderzoekers van het MIT is duidelijk. Hun resultaten zouden het enthousiasme moeten temperen van al die politici in Europa die zich blijkbaar meer zorgen maken over hun ideologie dan over de echte resultaten van de beleidsprogramma’s die ze opzetten.
1. Bruno Crépon, Esther Duflo, Marc Gurgand, Roland Rathelot, Philippe Zamora, Do Labor market policies have displacement effects ? Evidence from a cluster randomized experiment, The quarterly journal of economics, 2013, 531-580
2. Ibidem, p. 577
3. Ibidem
4. www.lesoir.be, 07 april 2013
Geen opmerkingen:
Een reactie posten